Mastektomi Sonrası Meme Rekonstrüksiyonu
Meme kanseri riski nedeniyle, Angelina Jolie, her iki memesinden ameliyat oldu. Angelina Jolie gibi, kadın dişilik özelliklerini en üst düzeyde taşıyan bir dünya starı, gözünü kırpmadan böyle bir karar alabildi ve bunu uygulayabildi. Bu kararı kolaylıkla alabildiğini sanmıyorum. Hatta buna tek başına karar verdiğini de düşünmüyorum. Çünkü, kadınların dişilik sembolü olan meme organlarının ameliyatı konusunda karar verebilmeleri, kendileri kadar partnerlerini de yakından ilgilendiren bir konu olduğu kanısındayım. Tabii bilimsel konularda, özellikle de sağlık söz konusu olduğunda, duygusal yaklaşımdan daha çok, gerçekçi yaklaşımın ağır basması kaçınılmazdır. Ben burada, Angelina Jolie’nin bu hayati karan alma sürecinde, Brad Pitt’in ona verdiği desteğin önemini vurgulamak istiyorum.
Bu konu dünya starlarının gündemine nasıl gelmiştir? Bildiğimiz kadarıyla, bilimsel gerçekler bu aileyi ameliyat noktasına getirmiştir. Angelina Jolie’nin annesi meme kanseri tanısıyla takip edilmiş ve 2007 yılında 56 yaşındayken vefat etmiştir. Teyzesi ise yine meme kanseri tanısı ile tedavi altına alınmış tır. Her iki kız kardeşte mutasyona uğramış BRCA1 geni saptanmıştır. Yani ailede meme kanseri riski olduğu gerçeği söz konusudur. Angelina da şiddetli risk altındadır.
Bu durumda ne yapılabilir? Bilimsel olarak yapılacak iş çok basittir. Önce Ultrasonografi, sonra da Mammografi ve gerekirse MR (Magnetik Rezonans) ile rutin meme dokusu tetkikleri yapılmalıdır. Eğer bu tetkikler sonucunda olumsuz müsbet bir patolojiye rastlanılmamışsa, bu durumda yapılması gereken şey, BRCA1 ve BRCA2 genlerinde mutasyon olup olmadığını saptamak olacaktır. Eğer mutasyon saptanmamışsa, operasyon yerine medikal tedavi, radyoterapi veya hastanın yakın takibi yeterli olacaktır. Ancak BRCA1 ve BRCA2 geninde mutasyon saptanırsa, risk meme kanserinde %80’lere, rahim kanserinde de %50’lere çıkacağı için artık ameliyat ihtimali gündeme gelecektir. Bu süreçten sonrası, bir Plastik Cerrahi uzmanı bir Genel Cerrahi uzmanının, hasta ve yakınları ile beraberce değerlendireceği bir süreç olacaktır.
Bu durumda, önemli bir organının kaybı le karşı karşıya kalan kadına, çevresindeki herkesin destek vermesi ve duyarlı davranması psikolojik açıdan hastayı rahatlatacaktır. Hastaya destek verecek en önemli kişi hayat arkadaşıdır. Eşinin mevcut durumunu değerlendirme biçimi ve konuya yaklaşımı, memesini kaybetme olasılığı ile karşı karşıya olan bireyi ziyadesiyle etkileyecek ve vereceği karar konusunda belirleyici olacaktır. Kanser olgularında, tedavinin başarılı olabilmesi için, zamanında yapılan başarılı bir ameliyat şarttır, ancak yeterli değildir. Başarılı bir ameliyatın yanısıra, ameliyattan önce hastamn psikolojik ve medikal yönden desteklenmesi ile ameliyat sonrası tedavi planının yapılması ve titizlikle uygulanması gerekmektedir. Yine kanser hastalarında, yapılan planların yanısıra hastamn moral motivasyon konusunda da desteklenmesi hayati önem taşımaktadır.
Her bayan güzeldir, alımlıdır ve hiçbir organının kaybetmek, organ yoksunluğu ile yaşamak istemez. Tablo oldukça olumsuz ve tadsız bir süreçtir. Bu konunun tartışılması bile abesle iştigaldir. Ancak bu sürecin her aşaması mı kötüdür? Tamam, bir şekilde organ kaybı gündeme gelmiştir ve bir şekilde organ kaybından kaçmak ve kurtulmak mümkün görünmemektedir. Peki bu dünyanın sonu mudur?
Tabii ki hayır. Biz; Plastik Cenahlar, organ kaybı olan memenizin yerine orijinalinden daha estetik görünümlü bir meme yapabileceğimizi iddia ediyoruz. Yani hem sorunlu meme dokusundan kurtulacaksınız hem de ameliyat edilmiş eski memenizin yerine çok daha estetik bir memeye sahip olma şansım yakalayacaksınız. Günümüzde, mastektomi (memenin ameliyatla alınması) sonrası yapılan meme rekonstrüksiyonlarında, böylesi mükemmel sonuçlara ulaşmak artık mümkün olmaktadır. Bu konuda daha da iddialı söylemler içerisine girmek de mümkündür. Mesela, tek taraflı mastektomi olan kadınlarda, mastektomili tarafa yapılan yeni meme eskisinden güzel olmakta, ancak mastektomi olmayan taraftaki memede estetik sorun yaşanması söz konusu olabilmektedir. Bizim asıl amacımız hastamızın memnuniyetidir. Bu durumda, hasta istediğinde her iki memede simetriyi sağlamak için mastektomi olmayan memeye de estetik yaklaşımda bulunarak, optimal estetik ve simetrik şartlan sağlamamız mümkündür.
Burada tekrar vurgulanması gereken nokta, memenin alınması karan verilirken, ameliyattan sonra estetik bir görünüş kaybının olmayacağı, aksine eski meme görüntüsünden çok daha estetik bir görünüme sahip olma ihtimalinin yüksek olduğunun bilinmesidir.
Peki, mastektomi ve mastektomi sonrası meme rekonstrüksiyonu ameliyatı nasıl yapılıyor? Öncelikle tek tip kanser hastalığı ve tek tip kanser ameliyatı olmadığım belirtmemiz gerekiyor. Bu yüzden ameliyat planının bir ekip tarafından önceden belirlenmesi gerekir. Bu ameliyatlar, yani meme dokusunun alınması ve yerine yeni memenin yapılması (meme rekonstrüksiyonu) aynı seansta gerçekleştirilebilir. Bu yöntem en sık başvurulan ve avantajları olan bir yöntemdir. Bu durumda, mastektomi adayı olan kadın; ultrasonografisi, mammografisi, MR’ı ve/veya biyopsi sonucu ile birlikte, Genel Cerrahi ve Plastik Cerrahi uzman tarafından değerlendirilir. Bu değerlendirme sırasında hastanın ameliyat öncesi ve ameliyat soması görmesi gereken kemoterapi ve radyoterapi tedavisi de tartışılır, bir takvime bağlanır. Sonuçta beraberce bir ameliyat planı yapılır. Önce Genel Cenah tarafından mastektomi operasyonu gerçekleştirilir.
Günümüzde en sık uygulanan mastektomi teknikleri; modifiye radikal mastektomi, slan spare (deri koruyucu) mastektomi ve subkütan mastektomidir (meme başı ve derisinin korunarak memenin tamamen boşaltılması). Mastektomiyi takiben. Plastik Cerrah tarafından meme rekonstrüksiyonu gerçekleştirilir. Meme rekonstrüksiyon yöntemleri içerisinde: hastanın kendi dokusuyla (genellikle sırt kası ve derisi ile karın kası ve derisi) meme rekonstrüksiyonu, silikonlu doku genişleticileri ve protezlerle meme rekonstrüksiyonu ile bu iki yöntemin kombinasyonu tercih edilmektedir.
Mastektomi soması meme rekonstrüksiyonu aynı seansta yapılabildiği gibi, farklı seanslarda da yapılabilir. Nadir de olsa bazen, mastektomi seansı sırasında meme rekonstrüksiyonu yapılması uygun olmayabilir. Bu durumda Genel Cerrahi uzmanı sadece mastektomi operasyonunu gerçekleştirir. Rekonstrüksiyon için, şartların uygun hale gelmesi beklenir. Bu süreçte hastaya kemoterapi ve radyoterapi tedavisi de uygulanabilir. Bu durumda, süreç sonunda meme rekonstrüksiyonu ayrı bir seansta, bir Plastik Cerrahi uzmanı tarafından gerçekleştirilir.
Amaç, simetrik, dik ve estetik yeni meme formasyonunun oluşturulmasıdır, istendiği takdirde, olmayan meme başının yemden yapılması da mümkündür. Tamamen çıplak olunduğunda estetik ince ameliyat izleri dışında estetik görünümde sorun yaşanmaz. Sonuç; iç çamaşırı, mayo, bikini ve kıyafetle değerlendirildiğinde mükemmele yakındır.
Kaçınılmaz olarak mastektomi ameliyatı olması gereken kadınlara nihai mesajımız şu olmalıdır: “Mastektomiden korkmayın, çekinmeyin. Muhtemelen eskisinden daha estetik yeni bir memeye sahip olacaksınız. Mutlu olun ve bundan sonraki yaşantınızda bunun tadını çıkarın.”